Iruzurraren aurkako neurrien plana Europako funtsak kudeatzeko

Ermuko Udalaren Osoko Bilkurak, dokumentu hau sinatzen den egunean, integritate-mekanismoak indartzeko konpromiso eraginkorraren adierazpen instituzional hau onartzea ebatzi du, eta, zehazkiago, administrazio-irregulartasunei, iruzurrari, ustelkeriari, bidegabeko eralgitzeari, finantzaketa bikoitzari eta interes-gatazkei eraginkortasunez aurre egiteko beharrezkoak diren neurrien hedapenean. Izan ere, portaera eta jokabide horiek herritarrek beren erakundeengan duten konfiantzaren gainbehera suposatzen du, eta, era berean, eragina dute irudi instituzionalean eta, bereziki, baliabide publikoen erabileran, helburuan eta gozamenean ekonomiaren, eraginkortasunaren eta efizientziaren printzipioetan, eta, era berean, desberdintasun handiko egoerak eragiten dituzte.

Adierazpen instituzional honen xedea, gainera, konpromiso politiko eraginkorra izatea da, Batasunaren finantza-interesak zaintzeko eta finantza-kudeaketa ona bermatzeko, Suspertze, Transformazio eta Erresilientzia Planari lotutako Europako funtsak egikaritzeko jardueretan edo finantza-baliabideen erabileran, baina baita Europar Batasunaren Urte Anitzeko Finantza Esparrutik (2021-2027) datozen gainerako funtsetan ere, baliabide horien kudeaketa partekatua edo xedea erakunde honi dagokion neurrian.

Azaldutakoaren arabera, Ermuko Udalaren Osoko Bilkurak, honako hau kontuan hartuta:

1. 2030 Agendaren Garapen Jasangarrirako Helburuetako bat sektore publikoko erakunde guztientzat erakunde sendoak eta inklusiboak izatea da.
2. Integritate Instituzionala Gobernantza Publikoaren oinarrietako bat da, bai eta Gobernu Irekiarena ere.
3. Administrazio-irregulartasunek, iruzurrak, ustelkeriak, bidegabeko erabiltzeak, finantzaketa bikoitzak eta interes-gatazkek erakunde publikoen legitimitatea jaisten dute, haien ospe publikoa hondatzen dute eta herritarrek botere publikoengan duten konfiantza suntsitzen dute.
4. Jardunbide irregular, arau-hausle edo delituzko horiek, ospearen ondorio suntsitzaileez eta erakundeen irudia hondatzeaz gain, baliabide publikoen galera izugarriak eragiten dituzte, eta ondorio hilgarriak eragiten dituzte gizartean eta zerbitzu publikoak ematean, bai eta desberdintasun-egoerak ere.
5. Covid19 krisitik aurrera abian jarritako susperraldi eta eraldaketa ekonomikoak, erakunde horrek pixkanaka bere integritate-estandarrak eta erakundearen azpiegitura etikoak hobetzea eskatzen du.
6. Europar Batasuneko Zuzenbideak finantza-kudeaketa onaren printzipioa jasotzen du, bai Batasunaren Funtzionamenduari buruzko Tratatuan, bai hortik eratorritako zuzenbidean.
7. EBren 2018ko Finantza Erregelamenduak eta Suspertze eta Erresilientzia Mekanismoa ezartzen duen Erregelamenduak (EB), aurreikusten dute estatu kide bateko agintaritza publiko batek (Udalak, adibidez), Europar Batasunaren aurrekontutik datozen funtsak kudeatzen dituenean Europar Batasuna beraren finantza-interesak babestu behar direla.
8. 36/2020 Errege Lege Dekretuaren 3. artikuluan eta Espainiako Gobernuak Batzordearen aurrean aurkeztutako eta bere garaian onartutako Suspertze, Transformazio eta Erresilientzia Planean ezarritakoaren arabera, batetik, integritate-mekanismoak indartzea aitortzen da kudeaketa onaren printzipio gisa, eta, bestetik, bertan ezarritako mugarriak eta helburuak bete behar dituzten erreforma-neurriak eta inbertsio-proiektuak ezartzen dira.
9. Suspertze, Transformazio eta Erresilientzia Planaren kudeaketa-sistema onartzen duen irailaren 29ko HFP/1030/2021 Aginduak jasotzen du, erakunde bakoitzak Suspertze eta Erresilientzia Mekanismoaren Europako funtsak gauzatzean lortzen duen emaitzarekiko konpromisoaren printzipioa.
10. Aipatutako erregelamendu-xedapenaren arabera, integritate instituzionala indartzeko mekanismoak edo iruzurra, ustelkeria, bidegabeko eralgitzea, finantzaketa bikoitza eta interes-gatazka prebenitzeko, detektatzeko eta zuzentzeko mekanismoak zeharkako printzipio edo irizpide gisa txertatzen dira Europako funtsak kudeatzeko sisteman, edo, EBko Zuzenbidearekin bat etorriz, Europako aurrekontutik datozen finantza-baliabide horiek gauzatzean eta haien helburuan.
11. Batasunaren finantza-interesak jokoan daudenez, estatu kideetako botere publikoen eta, kasu honetan, udalaren betebeharra, eskura dituen neurri guztiak hartzea da, administrazio-irregulartasunak, iruzurra, ustelkeria, bidegabeko eralgitzea, finantzaketa bikoitza eta interes-gatazka eragiten dituzten jarduerak prebenitzeko, detektatzeko, zuzentzeko edo jazartzeko.
12. Herritarrek beren zerbitzari publikoen jokabide eta osotasun estandarrei buruz egiten dituzten azterketa zorrotzagoak dira krisi fiskala edo ekonomikoa kontrakoa denean edo zerbitzu publikoek mugak dituztenean edo zerga-presioa handitzen denean.

Gogoeta horiek kontuan hartuta, Ermuko Udalaren Osoko Bilkurak honako konpromiso instituzional hauek hartu ditu bere organoen funtzionamenduan, erabakietan eta ekintzetan osotasuna sustatzeko eta bermatzeko, bai eta jarduera politikoak, zuzendaritzakoak, kudeaketakoak edo funts publikoak jasotzen dituzten pertsonen portaeran ere.

KONPROMISO INSTITUZIONALAK

• Lehenengoa. Iruzurraren, ustelkeriaren, bidegabeko eralgitzearen, finantzaketa bikoitzaren edo interes-gatazken aurrean tolerantziarik ez.
• Bigarrena. Administrazio-irregulartasunak ahalik eta gehien murriztea eta horien agerpenari aurre egitea, behar diren neurri guztien bidez.
• Hirugarrena. Integritate instituzionalaren kultura bultzatzea, Udalak onartutako Iruzurraren Aurkako Neurrien Planaren bidez eta aldian behingo berrikuspenen bidez.
• Laugarrena. Iruzurra, ustelkeria eta interes-gatazka prebenitzeko eta detektatzeko aktiboki jardutea.
• Bosgarrena. Etika publikoari dagokionez, erakundeen osotasuna eta jokabide-estandar onenak bultzatuko dituzten tresna eraginkorrak ematea erakundeari.
• Seigarrena. Ordezkaritzako kargu publikodunen eta enplegatu publikoen sentsibilizazioa sustatzea eta etika publikoaren eta integritate instituzionalaren arloan prestakuntza erraztea.
• Zazpigarrena. Finantza-kudeaketa onaren printzipioaren erabateko eraginkortasuna bermatzea eta Europar Batasunaren finantza-interesak babestea Europako funtsen kudeaketan, exekuzioan eta xedean
• Zortzigarrena. Hala badagokio, Europako funtsak kudeatzeko sistema bat ezartzea, funtsezko elementu gisa integritate-mekanismoak indartzea izango duena.
• Bederatzigarrena. Europako funtsak kudeatzea eta gauzatzea edo emaitzarekiko konpromisoaren printzipioaren pean bideratzea, funts horiek kudeaketa horren organo kudeatzaileak edo arduradunak une bakoitzean ezartzen dituen mugarri eta helburuetara egokituz.
• Hamargarrena. Integritatea arriskuan jartzen duten jokabideak edo ekintzak berehala zuzentzea, eta kontrol-erakundeei aktiboki laguntzea iruzurra jazartzen eta desagerrarazten.